Εκτός του μίνι ασφαλιστικού οι χήρες – παραμένουν οι αδικίες

του Θεόδωρου Ξούλου, Οικονομολόγου

 

Ενώ από το τελικό κείμενο του νομοσχεδίου που είναι στην δημόσια διαβούλευση απουσιάζει η πρόβλεψη για την ρύθμιση, όπως για  την διπλή φορολογία (Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων) και την «προσωπική διαφορά», η οποία αποκλείει 900.000 συνταξιούχους και από τις φετινές αναπροσαρμογές στις αποδοχές των συντάξεων. Από την άλλη, ακόμη και μετά τις όποιες «διορθωτικές» παρεμβάσεις του μίνι-ασφαλιστικού διατηρούνται, εάν δεν επιτείνονται οι υφιστάμενες αδικίες. 

Κύριο πρόβλημα είναι η τιμωρία της εργασίας για τις χήρες που θέλουν να εργαστούν προκειμένου να συμπληρώσουν το εισόδημα τους. Ενώ στο σχετικό κείμενο του νομοσχεδίου προβλέπονται «κίνητρα για την απασχόλησης των συνταξιούχων», ωστόσο για τις χήρες παραμένει το πέναλτι της μείωσης κατά 50% της σύνταξης σε περίπτωση ανάληψης-συνέχισης της εργασίας τους. Δηλαδή ο/η επιζών/ούσα σκοπεύει να εργαστεί χάνει το μεγαλύτερο μέρος της σύναξης (περιορίζεται στο 35% της αρχικής του άμεσα ασφαλισμένου). Ενώ δεν ισχύει το ίδιο για κάποιον που απολαμβάνει αποδοχής ακόμη και 2.000 ευρώ κι εργάζεται για 1.000 ευρώ. Σε αυτή την περίπτωση η επιβάρυνση θα είναι μόλις 100 ευρώ. 

Ακόμη, συνεχίζει η άδικη αντιμετώπιση σε βάρος των συνταξιούχων του δημοσίου τομέα κατά τη καταβολή της σύνταξης χηρείας. Καθώς στην περίπτωση όπου και οι δύο σύζυγοι είναι συνταξιούχοι δημοσίου και αποβιώσει ο ένας, η σύνταξη χηρείας διαμορφώνεται με τρόπο όχι ανάλογο για όλες τις περιπτώσεις. Αν ο θάνατος συνέβη πριν την ισχύ των διατάξεων του Νόμου 4387/2016, δηλαδή πριν τις 13-05-2016, ο επιζών θα λάβει επιπλέον της δικής τους σύνταξης και το 25% της σύνταξης του ή της συζύγου, ως σύνταξη χηρείας, ή διαφορετικά ολόκληρη τη σύνταξη χηρείας και το 25% της δικής του. Όμως εάν ο θάνατος επέλθει μετά τις 13-05-2016, πλέον της δικής τους σύνταξης λαμβάνουν για μία τριετία, ως σύνταξη χηρείας, το 70% της σύνταξης του θανόντος και μετά το πέρας της τριετίας το 50%. Δεν είναι δυνατόν η ημερομηνία θανάτου να αποτελεί κριτήριο για τη καταβολή της σύνταξης χηρείας, καταδικάζοντας οικογένειες να ζήσουν με λιγότερα χρήματα μετά την απώλεια του δικού τους ανθρώπου. Θα έπρεπε τουλάχιστον να υπάρχει μία ίση αντιμετώπιση των συνταξιούχων, αφού κάτι τέτοιο δεν ισχύει σε κανένα άλλο Ταμείο που ανήκει στον ενιαίο φορέα ασφάλισης, τον ΕΦΚΑ.

Επίσης, δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για την κατάφορη αδικία με τις συντάξεις χηρείας του ΟΓΑ, που οδηγούνται σε αποποίηση του δικαιώματος και χάρισμα σύνταξης στο κράτος, διότι θα χάσουν για πάντα τη βασική σύνταξη που παίρνουν οι ίδιοι από τον ΟΓΑ, θα μείνουν για μια τριετία με το 70% της σύνταξης του θανόντος, και στη λήξη της τριετίας η σύνταξη χηρείας θα πέσει στο 50%. Βάσει της νομοθεσίας του ΟΓΑ όταν ένας συνταξιούχος του οργανισμού έχει δικαίωμα και σε δεύτερη σύνταξη, εν προκειμένω λόγω θανάτου, τότε αυτομάτως καταργείται το προνοιακό ποσό του ΟΓΑ στη δική του σύνταξη που είναι τα 387,90 ευρώ (μετά τις αυξήσεις του 2023) και μένει μόνον με το ποσό που αντιστοιχεί στις εισφορές το οποίο είναι κατά κανόνα μικρότερο. Η διάταξη αυτή (ν. 4169/1961) είναι σε ισχύ και δεν άλλαξε με το νέο ασφαλιστικό. Έτσι λοιπόν όσοι είναι συνταξιούχοι του ΟΓΑ και έχουν δικαίωμα σε σύνταξη λόγω θανάτου, κινδυνεύουν όχι να πάρουν δυο συντάξεις, αλλά να χάσουν και ένα μεγάλο τμήμα από τη δική τους σύνταξη που μετά το πέρας της τριετίας μπορεί να καταλήγει σε πολύ μικρότερο ποσό.

Συνεπώς, στο υπό συζήτηση σχέδιο νόμου δεν υπάρχουν οι προεκλογικές δεσμεύσεις για την διόρθωση του τρόπου επιβολής της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχου (ΕΑΣ), η οποία επιβάλλεται σαν δεύτερη φορολογία. Δεν διορθώνεται το πρόβλημα της περικοπής της σύνταξη χηρείας μετά την 3ετία σε περίπτωση εργασίας ή συνταξιοδότησης εξ ιδίου δικαιώματος, καθώς κι οι αδικίες που έφερε ο Ν.4387/16 (ν. Κατρούγκαλου). Ενώ, παραμένει η λεγόμενη «προσωπική διαφορά», τρικ μέσο του οποίου δεν αναπροσαρμόζονται οι αποδοχές σχεδόν 900.000 παλαιών συνταξιούχων. Αντιθέτως, σε θετική κατεύθυνση είναι η πρόβλεψη για καταβολή επικουρικής σύνταξης με τουλάχιστον 15ετή ασφάλιση σε όλα τα πρώην ταμεία που έχουν ενταχθεί στο ΕΤΕΑΕΠ, καθώς επίσης και η διευκόλυνση συμπλήρωσης των απαιτούμενων ενσήμων, για το έτος της πανδημίας (2020), για τη λήψη μειωμένης σύνταξης, όπου δίνεται η ευκαιρία στους εργαζόμενους, παλαιούς ασφαλισμένους που το 2020 βίωσαν τις αρνητικές συνέπειες της πανδημίας και δεν κατάφεραν να συγκεντρώσουν τα απαιτούμενα ένσημα για το έτος αυτό, να τα συμπληρώσουν ώστε να μπορέσουν να λάβουν μειωμένη σύνταξη υπολογίζοντας προς το σκοπό αυτό τα ένσημα του έτους 2019.


 

Διαβάστε επίσης

ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΑΡΘΡΑ