Δεν ξέρω πόσο υπερβολικό σας ακούγεται, αλλά με ένα τόσο φτωχό διαγωνιστικό τμήμα, ειλικρινά αυτό που κρατώ φεύγοντας από το Βερολίνο είναι πως είδα τον Μάρτιν Σκορσέζε να βραβεύεται από τον Βιμ Βέντερς για την προσφορά του στο σινεμά. Γιατί δεν είδα και κανένα αριστούργημα, δεν υπήρχε μεγάλη ταινία φέτος στη διοργάνωση.
Το Φεστιβάλ βέβαια παραμένει ένα από τα μεγαλύτερα παγκοσμίως, ακόμα και μετά από τις οικονομικές περικοπές τις οποίες υπέστη (χάνοντας δύο από τα τμήματα του), κυρίως λόγω του market, που παραμένει θεαματικά ισχυρό. Αλλά οι επερχόμενοι διευθυντές του θα πρέπει να προσπαθήσουν πολύ για να ανεβάσουν ξανά τον πήχη.
Η Πρόεδρος της επιτροπής, Λουπίτα Νιόνγκο (2η γυναίκα και πρώτη μαύρη Πρόεδρος στην ιστορία της Berlinale) έδωσε το πρώτο βραβείο στο ντοκιμαντέρ “Dahomey” της Ματί Ντιόπ, διάρκειας μόλις 67 λεπτών – μια παράξενη επιλογή που πολλοί απέδωσαν στην Αφρικανική καταγωγή της: Η αξιόλογη ταινία ακολουθεί 26 έργα τέχνης από το “Dahomey” της Αφρικής που επιστρέφουν μετά από αιώνες στον τόπο τους, “αποχαιρετώντας” το μουσείο του Παρισιού όπου μέχρι τώρα εκτίθονταν. Ο τόνος του φιλμ, δραματικός – και στο πίσω μέρος, όλο το ένοχο αποικιοκρατικό παρελθόν της Ευρώπης. “Τα αγγλικά μου δεν είναι καλά και γι’ αυτό θα σας διαβάσω κάτι που έγραψα όσο ταξίδευα με το αεροπλάνο: Στέκομαι δίπλα στο λαό της Σενεγάλης που αγωνίζεται για δικαιοσύνη και ελευθερία. Στέκομαι δίπλα στην Παλαιστίνη”, ακούστηκε από την σκηνοθέτιδα, καθώς παραλάμβανε το βραβείο.
Η κατοχή της Παλαιστίνης ήταν στα στόματα όλων εδώ. Οι συγκεντρώσεις έξω από τις αίθουσες ήταν συχνό φαινόμενο. Και η τελετή βράβευσης χθες ήταν ιδιαιτέρως φορτισμένη πολιτικά. Δυστυχώς όμως, αυτό που όφειλε να επιδείξει το Φεστιβάλ ήταν καλές ταινίες – και αυτές να αποτελέσουν την αφορμή για να αρθρωθεί ένας λόγος πολιτικός. Εδώ συνέβη το αντίθετο. Ίσως το φαινόμενο να είναι γενικό – και δεν εννοώ κινηματογραφικά. Ίσως γι’ αυτό ο Μπρούνο Ντιμόντ να πέταξε αυτό το “Μια ταινία είναι μια ταινία, δίχως χρώμα ή φύλο” όταν παραλάμβανε την Αργυρή Άρκτο της Επιτροπής της ταινίας “Η αυτοκρατορία”, μια σάτιρα επιστημονικής φαντασίας όπου ένα γαλλικό χωριό καταλαμβάνεται από εξωγήινες δυνάμεις. Θυμίζουμε πως, πριν κάποιους μήνες, προέκυψε ένα μικρό σούσουρο όταν η ηθοποιός Αντέλ Ενέλ εγκατέλειψε τα γυρίσματα (αλλά και τον κινηματογράφο γενικά!), διαμαρτυρόμενη για τον “σκοτεινό, σεξιστικό χαρακτήρα” του σεναρίου και για την απουσία μειονοτήτων στο καστ. Η βράβευση του Ντιμόντ, και μάλιστα από μια γυναίκα Πρόεδρο, στέλνει, ελπίζουμε, το δικό της μήνυμα: Οι ταινίες, οποίες κι αν είναι, ανήκουν στον σκηνοθέτη τους, όχι στους ηθοποιούς (και τα καπρίτσια τους). Ή, όπως έλεγε και ο Γκοντάρ, θες να κάνεις κριτική σε μια ταινία; Κάνε μια άλλη ταινία.
To “A traveler’s needs” του Χονγκ Σαν-Σου κέρδισε το Αργυρό βραβείο σκηνοθεσίας. Πρόκειται για την τρίτη συνεργασία του Κορεάτη σκηνοθέτη με την Ιζαμπέλ Ιπέρ που εδώ περιδιαβαίνει τους δρόμους της Σεούλ με αυτή την ανεπαίσθητη κωμική χάρη που επιδεικνύει, όταν της δίνεται η ευκαιρία.
Το βραβείο Καλύτερου Α’ Ρόλου πήγε στον Σεμπάστιαν Σταν για το «A Different Man» του Άαρον Σίμπεργκ, ενώ αυτό του καλύτερου Β’ Ρόλου δόθηκε στην Έμιλι Γουάτσον για το «Small Things Like These» του Τιμ Μίλαντς.
Τέλος, για την φωτογραφία του βραβεύτηκε το “The Devil’s bath” από την Αυστρία. Αν του άξιζε ένα βραβείο, ήταν αυτό. Και του χρόνου!